Prometheus logo
linkerzijde





Tom Lanoye (17 oktober 2007)

Tom Lanoye (1958) groeide op in Sint Niklaas. Aan de Universiteit Gent studeerde hij Germaanse filologie (taal‑ en letterkunde) en sociologie. Hij studeerde af met een scriptie over de poëzie van Hans Warren.
Lanoye staat bekend als dichter, romancier, verhalenschrijver, columnist, toneelauteur en scenarist, en ook als performer van eigen en andermans werk. Hij is tevens oprichter en gedelegeerd bestuurder van de literaire factorij NV L.A.N.O.Y.E.

Tot zijn bekendste prozaboeken behoren de bestsellers Kartonnen dozen, het verfilmde Alles moet weg, de zogeheten ‘Monstertrilogie’ (Het goddelijke monster, Zwarte tranen en Boze tongen), alsook de verhalenbundel Een slagerszoon met een brilletje. Zijn laatst verschenen roman heet Het derde huwelijk.

Ten oorlog – een bewerking in verzen van acht koningsdrama’s van Shakespeare – maakte internationaal furore. Ook een bewerking van Euripides (Mamma Medea) gooide in Vlaanderen, Nederland, Duitsland en Zuid-Afrika hoge ogen.
Een geheel nieuw stuk,Fort Europa, ging in première in Wenen, speelde daarna in Duitsland en Nederland, en kwam als hoorspel op de Franse radio.

Lanoye werkte samen met sommige van onze belangrijkste regisseurs: Jo Dua, Walter Tillemans, Senne Rouffaer, Jappe Claes/Herman Gillis, Alize Zandwijk, Luk Perceval, Gerard-Jan Rijnders Domien van der Meiren en Johan Simons.
Zijn nieuwste toneelstuk, Mefisto for ever. Vrij naar Klaus Mann is gebaseerd op Mann’s roman Mephisto. Productie het Toneelhuis Antwerpen en regie Guy Cassiers.

Als dichter baarde Lanoye opzien met Niemandsland, een gedurfde bewerking van de zogeheten ‘War Poets’. Hij was ook de eerste ‘Stadsdichter’ van Antwerpen. Zijn gedichten werden onlangs gebundeld (De meeste gedichten).
Als performer heeft Lanoye deelgenomen aan alle belangrijke literaire manifestaties van het Nederlandse taalgebied. Vaak toert hij ook nog rond met een speciaal voor het theater opgezet programma, gebaseerd op eigen werk.
Het recentste van die programma’s brengt hem, op vraag van organisator Behoud de Begeerte, samen met de Zuid-Afrikaanse schrijfster Antje Krog – zij vertaalde van Lanoye Mamma Medea in het Afrikaans.

Lanoye won tal van prijzen, waaronder de Gouden Uil Publieks- en Juryprijs, de Vlaamse Gemeenschapsprijs voor Toneel en de Innovationsprijs op het theaterfestival van Berlijn. Er is werk van hem vertaald in het Frans, Duits, Afrikaans, Engels, Zweeds, Fries, Spaans en Sloveens. Er speelden, behalve in de Nederlanden, al toneelstukken van hem in Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Frankrijk, Zuid-Afrika, Tsjechië en Mexico.
Hij werd in Nederland als de eerste Vlaming bekroond met de Gouden Ganzenveer, in navolging van o.a. Kees van Kooten, Jan Blokker, Peter van Straaten, Professor Schillebeekx en Michael Zeeman.  

Onlangs verscheen zijn essaybundel Schermutseling waarin Tom Lanoye zich keert tegen de 'nieuwe politieke correctheid' van rechtse opiniemakers.
Het derde huwelijk is genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs 2007.